Het hogere doel

Moed tonen is eigenlijk eenvoudig. Goed nadenken over waar je inhoudelijk voor staat. En dat goed voorbereiden en daarvoor blijven staan. – Jan Marijnissen

In veel organisaties zie je het gebeuren bij managers, directeuren en besturen: gesprekken over 'verandering', 'leiderschap' en 'visie'. Dit brengt enthousiasme, geloof en de drive om aan de slag te gaan. Maar ook scepsis, twijfels en risico's. Reacties zoals 'Waarom veranderen als het al goed gaat?', 'Ze willen niet mee, verandering wordt gezien als bedreiging' en 'Wat zijn de risico's? Dit kan ons veel kosten' zijn niet ongewoon.

De weg naar ons doel is nooit vlak geplaveid. Er zijn hindernissen, tegenslagen, risico's en gevaren die het moeilijk maken om ons doel te bereiken. Als verantwoordelijke leider kun je zelfs afgerekend worden op de risico's die je neemt. Leiderschap vergt dus moed. En moed brengt kansen om te leren en te groeien.

Controlereflex [1]

Het is dan ook begrijpelijk dat de neiging om alles onder controle te houden op de loer ligt.  Een sterke nadruk op risicomanagement, strakkere regels, controlemechanismen en een heldere structuur. Maar hier schuilt een probleem: al deze maatregelen kunnen echte verandering belemmeren. Ze remmen innovatie en het zoeken naar nieuwe oplossingen af. De focus op risicobeheersing kan afleiden van de visie die we voor ogen hebben. Enthousiasme maakt dan plaats voor voorzichtigheid.

Moedig leiderschap en het hogere doel

Om échte verandering te bereiken is moedig leiderschap nodig. Moed om te innoveren, af te wijken van bestaande structuren en risico's te omarmen. Om bij twijfel, iets wél te doen. En om door te zetten als het lastig wordt. Een duidelijk hoger doel vormt hierbij de essentiële basis. Verschillende wetenschappelijke studies bevestigen dat moed in organisaties vaak ontstaat wanneer mensen zich richten op een hoger doel dat de organisatie, de gemeenschap of een groter geheel dient, en niet alleen henzelf.

Dit hogere doel biedt inspiratie, kracht en geloof om door te zetten, ondanks de uitdagingen, tegenslagen en risico's onderweg. Andor de Rooy beschrijft dit als het 'moedmotief' in zijn boek 'Moed – over gedurfd leiderschap'. Het moedmotief onthult waarom we doen wat we doen en benadrukt wat ons drijft. Het is geen uitgebreide notitie of meerjarenplan, maar een krachtig credo dat duidelijk maakt wat ons ultieme doel is, ongeacht de obstakels die we moeten overwinnen.

Gian Kerstgens spreekt in zijn boek 'De moedige manager' over het aansteken van vuurtjes.  Introspectie is hierbij essentieel. Wat maakt ons leiderschap vervullend en waardevol? Luisteren naar je gevoel is daarbij cruciaal om te ontdekken waar het echte vuur zit.

Simon Sinek, bekend van onder andere de Golden Circle, legt de nadruk op het 'waarom' als het gaat om het creëren van een inspirerende visie en doel. Voor moedig leiderschap gaat hij nog een stap verder door te pleiten voor een 'Just Cause', boven een simpele visie, om het vuur echt te laten ontbranden bij mensen.

Bekijk daarvoor ook eens het korte filmpje hieronder.

Wat brengt jou in beweging en wat drijft jou diep van binnen? Wat is jouw 'Just Cause'?

[1] Vrij naar Janka Stoker en Harry Garretsen, die in hun boek ‘Goede leiders in onzekere tijden’ verwijzen naar de ‘crisisreflex’.